1- زنبور عسل سیاه Apis mellifera mellifera
اصالتا نژاد این زنبور مربوط به اروپای جنوبی است ولی فعلا در فرانسه و سوئیس و هلند و بلژیک و تا حدی هم در انگلستان وجود دارد. تنها مزیت آنها این است که با خوردن غذای زیاد میتوانند شرایط سخت زمستان را تحمل کنند.
2- زنبور عسل ایتالیایی یا زنبور عسل طلایی Apis mellifera Ligustica
زیستگاه اصلی این زنبور شبه جزیره ایتالیا است. این زنبور از نظر اندام کمی کوچک تر از زنبور عسل سیاه می باشد و رنگ آن معمولا زرد مایل به قهوه ای ست که این رنگ علت اصلی رنگ موهای بدن، به خصوص در نرهاست که به این دلیل آن را زنبور عسل طلایی نیز می نامند.
3- زنبور عسل کارنیولان Apis mellifera carnica
این زنبورها در قسمت جنوبی کوه های آلپ و شمال بالکان و دره دانوب، یعنی، کشورهای اتریش، مجارستان، آلمان، رومانی و بلغارستان پراکنده می باشند. این نژاد از نظر ظاهری شبیه به زنبوران نژاد ایتالیایی می باشند. رنگ بدنشان خاکستری مایل به قهوه ای است و موهای کوتاه و پر پشتی دارند. از مهم ترین ویژگی های این نوع زنبور عسل، آرام بودن آن می باشد که شاید بتوان گفت آرام ترین نوع در بین تمام زنبور ها می باشد.
4- زنبور عسل قفقازی Apis mellifera caucasica
وطن اصلی این زنبور عسل به کوه های قفقاز بر میگردد و دارای رنگ بدن خاکستری روشن می باشد. ویژگی این زنبورها آرام بودن آنهاست و تقریبا کمتر از دیگر گونه ها نیش می زنند. این زنبورها به بیماری “نوزما” حساس هستند و به همین دلیل از زمستان گذرانی برخوردار نیستند حتی با اینکه مصرف غذای آن ها در این فصل زیاد است.
5- زنبور عسل ایرانی Apis mellifera meda persica
وطن اصلی این نژاد زنبور، ایران می باشد. از لحاظ شکل ظاهری، سه حلقه ابتدایی شکم این زنبور، سیاه رنگ و باقی حلقه ها زرد متمایل به قهوه ای است. این نوع نژاد به زنبور نیش زن معروف است. این در حالی است که غریزه نیش زنی در این زنبور، معمولی می باشد.
زنبور عسل ایرانی از نظر مصرف غذایی بسیار قانع تر از نژاد های دیگر می باشد و مصرف غذای آن در زمستان بسیار کم است. این زنبور در مناطق سردسیر، سرمای زمستان را به خوبی تحمل می کند. این زنبور از نظر رشد جمعیت، در بهار خوب است و تا خرداد ماه به بیشترین شمار خود می رسد. تمایل نژاد ایرانی به غارتگری و تولید مثل زیاد، از ویژگی های نامطلوب این نژاد است.