زنبور عسل؛ عامل کلیدی در افزایش تولید کشاورزی
زنبورداران دچار چالش‌های جدی هستند
عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور با اشاره به نقش حیاتی زنبور عسل در افزایش کیفیت و کمیت تولیدات کشاورزی، تأکید کرد: عدم آگاهی باغداران و شماری از مسئولین از اهمیت گرده‌افشانی و نیز، استفاده نادرست از سموم، تهدیدی جدی برای صنعت پرورش زنبور عسل در ایران است.
شبنم پری‌چهره در گفتگویی با تأکید بر نقش حیاتی زنبور عسل در افزایش تولید محصولات کشاورزی و باغی گفت: زنبور عسل به عنوان گرده‌افشان اصلی در مزارع و باغات، برای افزایش کمی و کیفی تولید محصولات کشاورزی ضروری است.وی افزود که بسیاری از گیاهان دگرگشن که به گرده‌افشانی وابسته‌اند، از خدمات زنبور عسل بهره می‌برند. حتی در گیاهانی مانند بادام و سیب که گل‌های خودگشن دارند، گرده‌افشانی توسط زنبور عسل باعث تولید میوه بیشتر و با کیفیت‌تر می‌شود.
وی با بیان اینکهض در برخی از میوه‌های پارتنوکارپیک، حتی بدون نیاز به تلقیح گل، گرده‌افشانی می‌تواند موجب بهبود کمیت و کیفیت محصول شود و تاکید کرد: زنبور عسل نه تنها در افزایش تولید، بلکه در تنوع زیستی و امنیت غذایی کشور نیز نقش حیاتی دارد.پری‌چهره با اشاره به این‌که تاثیر گرده‌افشانی توسط زنبور عسل بر محصولات کشاورزی به طور دقیق بستگی به نوع محصول، اقلیم و مدیریت کشاورزان دارد گفت: به طور کلی، این فرآیند می‌تواند بین ۳۰ تا ۹۰ درصد در افزایش تولیدات زراعی و باغی موثر باشد. در محصولاتی مانند بادام و کلزا، تاثیر این فرآیند ممکن است فراتر از این حدود رفته و به چند برابر برسد.
رئیس هیات مدیره انجمن حامیان گرده‌افشان‌ها در خصوص چالش‌های صنعت زنبورداری در ایران گفت: یکی از مشکلات عمده، عدم تعامل مناسب بین زنبورداران و باغداران است. در کشورهای توسعه‌یافته، باغداران برای استفاده از خدمات زنبورداران در فرآیند گرده‌افشانی، اقدام به اجاره کندو می‌کنند. اما در ایران، اغلب باغداران از اهمیت زنبور عسل در تولید محصول خود آگاهی ندارند و برخی با استفاده از سموم غیرمناسب و بی‌موقع، باعث مرگ و میر گسترده زنبورها می‌شوند. این کشتار زنبورها به یکی از بزرگترین مشکلات زنبورداری در کشور تبدیل شده است.
وی افزود: در کشورهای توسعه‌یافته، زنبور عسل به عنوان بخش اساسی از مدیریت کشاورزی شناخته می‌شود و گرده‌افشانی بخش جدایی‌ناپذیر از فرآیند کشاورزی است. کشاورزان در این کشورها، با توجه به تجربه و دانش سال‌ها، به اهمیت هزینه‌هایی که برای گرده‌افشانی پرداخت می‌کنند واقف‌اند و می‌دانند که این سرمایه‌گذاری به زودی بازده اقتصادی خواهد داشت.پری‌چهره خاطرنشان کرد: مشکل اصلی زنبورداران ایرانی، عدم درک صحیح از اهمیت گرده‌افشانی است و این عدم آگاهی نه تنها در میان کشاورزان، بلکه در بسیاری از مسئولان نیز مشاهده می‌شود. تا زمانی که این اهمیت در سطح گسترده‌تری درک نشود و فرهنگ مربوط به گرده‌افشانی تغییر نکند، مشکلات موجود در این زمینه همچنان ادامه خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار زنبورداران پیشرو نقل از ایانا، وی افزود: این چالش‌ها نیازمند تغییرات فرهنگی و آموزشی در کشور هستند تا بتوان از پتانسیل بالقوه زنبورداری به بهترین نحو بهره برد.