1- زنبورهای بامبل
زنبورها یکی از محبوب ترین گونههای زنبور عسل هستند. آنها در گذشته به وفور وجود داشتهاند و یکی از سخت کوشترین گرده افشانها هستند. آنها طیف وسیعی از گیاهان را گرده افشانی میکنند، بنابراین گیاهان بیشماری از خدمات گردهافشانی آنها بهره میبرند. زنبورها لانههای خود را در زیر زمین میسازند. آنها طبع ملایمی دارند و معمولاً مردم را نیش نمیزنند لطفا با زنبورها با احترام رفتار کنید. بسیاری از مردم به آنها احترام نمیگذارند و آنها را میکشند.
زنبورهای بامبل بدن گردی دارند که با مومهای نرم پوشیده شده است که باعث ظاهر مبهم او میشود. زنبورهای یک منطقه اغلب توسط نوارهای مشخص تشخیص داده میشوند. این زنبورها گرده افشانهای مهم کشاورزی هستند. بنابراین کاهش آنها در اروپا، آمریکای شمالی و آسیا باعث نگرانی است.
2- میسون بیز
زنبور میسون به گونهای از زنبورها منفرد گفته میشود که از جنس اوسیما اطلاق میشود. گفته میشود بوی مرکباتی که زنبورهای سنگ تراش از آن برای علامت گذاری لانه خود استفاده میکنند مشخصه آنهاست. دلیل عادت لانه سازی خوداز گل و سایر مواد مرتبط با سنگ تراشی برای ساختن لانه استفاده میکنند به همین دلیل به این گونه سنگ تراش گفته میشود. انواع مختلفی از سنگ تراشها وجود دارد که به قرمز، زنبورسنگی باغی، زنبور بلوبری و زنبور شاخدار میتوان اشاره کرد. زنبورهای میسون معمولا در نیمکره شمالی،اروپا، آسیا، قاره آمریکا یافت میشوند بیش از صد گونه در ایالات متحده آمریکا وکانادا به صورت بومی زندگی میکنند.
3- زنبورهای نجار Carpehter Bees
زنبورهای نجار در بسیاری از نقاط جهان یافت میشوند. این زنبورها اغلب به عنوان یک مزاحم در نظر گرفته میشوند، زیرا چوب را حفر میکنند، حتی اگر به صورت عرشه، مبلمان و ایوان متعلق به مردم باشد. آنها در گرده افشانی محصولات و گلها عالی هستند و به چوب جایی که لانه میکنند آسیب نمیرسانند. زنبورهای نجار در مقایسه با سایر گونههای زنبور عسل بسیار بزرگ هستند و از هوای گرم لذت میبرند. این حشره توسط حشره شناس فرانسوی پیرآندره لاتری در سال 1802 توصیف شد و نام این حشره را از زبان یونانی اقتباس کرد. بیشتر گونهها سیاه رنگ هستند. تقریبا 800 گونه زنبورهای موجود در کانادا را تشکیل میدهند. این موجودات انفرادی زندگی میکنند. زنبورهای نجار گرده افشانهای مهمی هستند که به ندرت سلامت انسان را تهدید میکنند ولی فعالیت نجاری آن ممکن است به برخی وسایل چوبی آسیب بزند.
4- زنبورهای پلی استر Polyester Bees
زنبورهای پلی استر نام خود را به دلیل تولید پلیمر طبیعی از غدد شکمی خود دریافت کردند. آنها زنبورهای منفرد زمینی هستند که در میان زنبورهای دیگر لانه میکنند. زنبورهای پلی استر برای هر یک از تخمهای خود کیسههای پلی استری تولید میکنند و مواد غذایی را در داخل این کیسهها ذخیره میکنند. زنبورهای پلی استر برای اکوسیستم جهان مهم هستند زیرا آنها گیاهان را گرده افشانی میکنند. بدون چنین گرده افشان هایی، شواهد نشان میدهد که بشریت منقرض خواهد شد.
این زنبورها تقریبا اندازه زنبور عسل است اما چشمان برهنهای (بدون مو) دارند. در سال یک نسل تولید میکنند. هر ماده به تنهایی لانه خود را حفر کرده سلول کوچکی ساخته و داخل سلول را با پلی استری که احتمالا توسط غدد بزاقی او ترشح میشود، میپوشاند. سپس ماده گرده وشهد گیاهان را جمعآوری کرده و تودهای را تشکیل و روی آن تخم میگذارد سپس روی آن را بسته و به سلول دیگری میرود. تخمها پس از تفریخ به لاروهای جوانی تبدیل شده که از ذخیره غذایی تغذیه کرده و پس از مدتی از زیرخاک بیرون آمده و زندگی خود را شروع میکند.
5- زنبور عرق Halictid Bees
زنبورهای عرق گرده افشان بزرگی هستند. آنها بسیار کوچکاند، بنابراین به سختی میتوان آنها را تشخیص داد مگر اینکه چشم تیزبینی داشته باشید. آنها بسیار ملایم هستند و به بهترین وجه با قهوه ای تیره، رنگ مایل به سیاه یا رنگ سبز مایل به آبی مشخص میشوند. این زنبورها در کلنیها زندگی نمیکنند، آنها منفرد بوده یعنی تنها زندگی میکنند. زنبورهای عرق جذب نمک میشوند و دوست دارند نمک را از پوست عرق کرده لیس بزنند. اگر کسی روی شما فرود آمد و شروع به تغذیه از عرق شما کرد، به آن آسیبی نرسانید. آنها تهاجمی نیستند و شما را نیش نمیزنند. چون این زنبورها جذب تعریق بدن انسان شده به آنها زنبور عرق گفته میشود. بنابراین شاید در تابستان کمی آزاردهنده باشد. این زنبورها از 4 تا 8 میلی متر در گونههای مختلف متغیرند. این دسته بیش از 4300 زیرگونه دارد. این زنبورها تا فاصلههای طولانی به حفظ انواع گونههای گیاهی کمک میکنند.
6- زنبورهای کدو حلوایی Squash Bee
زنبورهای اسکواش فهرست گرده افشانهای ما را که برای محیط زیست، اکولوژی و بشریت حیاتی هستند، تکمیل میکنند. باغبانانی که کدو، کدو حلوایی یا کدو تنبل میکارند، میدانند که این زنبورها آنها را گرده افشانی میکنند و به میوه دهی گیاهان کمک میکنند. این زنبورها بین طلوع و ظهر به سختی کار میکنند. آنها در زیر زمین لانه میسازند، اما فقط در مناطقی که خاک به خوبی زهکشی میشود، فعالیت دارند. گونههایی مانند Peponapis pruinosa به دلایل متعدد به دلیل حساسیت به آفتکشها رو به کاهش هستند. این زنبورها نسبت به زنبورهای عسل حجیمتر و بزرگتر هستند. صورت و شاخک گردتر دارند. این زنبورها به صورت انفرادی زندگی میکنند و کلنی تشکیل نمیدهند. البته گاهی اوقات اجتماعی زندگی میکنند. گرده افشانی این زنبور بر روی کدو حتی موثر تر از زنبور عسل است. هرچه افراد بیشتری متوجه شوند که ما برای بقای خود به زنبورها تکیه میکنیم، افراد بیشتری به جای اینکه از ترس واکنش نشان دهند و آنها را بکشند با احترام با زنبورها رفتار میکنند.
مجله زنبورداران پیشرو – سال هفتم ، شماره 33 / فروردین و اردیبهشت 1401