عسل حاوی مواد ضد میکروبی است و هیچ نوع میکروب قادر به رشد در آن نیست و این عامل ضد میکروبی تشعشع اتمی آن است. به عبارت دیگر عسل دارای تشعشع رادیواکتیو می‌باشد و چنانچه به نحو احسن نگهداری شود برای مدت طولانی سالم می‌ماند. به همین سبب بود که مصریان قدیم و یونانیان باستان مردگان را با عسل مومیایی می‌کردند و به خاطر ویژگی ضد پوسیدگی آن برای حفظ و نگهداری مواد غذایی، میوه‌ها. دانه‌ها و مخصوصا گوشت از آن استفاده می‌کردند.
عبدالعطیف پزشک مصری قرون 12 میلادی در یکی از اهرام غزه در یک تابوت جسد طفلی را پیدا کرد که با عسل مومیایی شده بود. جنین معروف است که هنگامی که گور فرعون مصر را در هرم کئوپس مورد تجسس قرار دادند کنار جسد مومیایی شده فرعون یک ظرف پر از عسل قرار داشت که بعد از چندین هزار سال بدون آنکه فاسد یا خراب شود شکل طبیعی خود را حفظ کرده بود. قوی‌ترین میکروبها و در عسل یارای مقاومت ندارند. با یک آزمایش ساده می‌توانید مقداری میکروب خطرناک را با عسل مخلوط کنید، مشاهد می‌‌نمایید با اینکه عسل یک ماده غذایی است و بایستی محیط خوبی برای پرورش میکروبها باشد نه تنها میکروبها در آن رشد نمی‌کنند بلکه به زودی از بین رفته و ا جساد آنها نیز محو و نابود خواهد شد. این تجربه کوچک و آسان از آن جهت قابل توجه است که عسل از قوی‌ترین زهرها، آنتی‌بیوتیک بیشتری را داراست و به علت داشتن چند نوع آنتی بیوتیک خوراکی برای انسان هیچ ضرری ندارد. از همه مهم‌تر دارای مقدار دیاستاز و عوامل زنده است که قادر است میکروبها را از بین ببرد و حتی قادرند هر ماده خارجی را که با عسل مخلوط شود از خود براند. خواص ضد باکتری عسل درعصر تورات و انجیل هم شناخته شده بود. گزارش قرن اول میلادی حاکی از آن است که اشراف یهودان را با قرار دادن در عسل به مدت طولانی حنوط می‌کردند. امکان آلوده شدن عسل با افتادن حشرات، مورچه و یا هر موجود زنده در آن وجود ندارد و می‌توان با خارج کردن آنها از ظرف، باقی مانده آن را مصرف کرد ولی برعکس در مورد هر نوع غذای دیگر باعث آلودگی تمام غذا در داخل ظرف شده و غیر قابل مصرف می‌گردد.
تاریخچه خواص ضدمیکروبی عسل
ساکت در دانشکده کشاورزی کلورادو، درباره امکان انتقال بیماری‌های گوارشی به وسیله عسل در سال 1919 مطالعاتی انجام داده است. وی 10 نوع جرم میکروبی را وارد عسل کرد که عامل تیفوئید و اسهال‌های میکروبی بودند. ساکت متوجه شد درعسل‌های رقیق نشده میکروبها در عرض 2 روز از بین می‌روند. همان میکروبها در عسل رقیق شده به نحوی که 60 درصد ماده قندی داشته باشد در عرض یک روز از بین خواهند رفت (عسل رقیق نشده معمول حاوی 82 تا 84 درصد ماده قندی است). در محلول‌های رقیق (50 درصد شکر) میکروبها به کندی تلف می‌شوند و بالاخره در محلو‌هایی که فقط ده درصد عسل دارند اجزای میکروبی درعرض چند روز تلف خواهند شد. ساکت جهت بیان عدم رشد میکروبها در محیط عسل به خصوص در عسل رقیق شده به پدیده خاصیت فیزیکی دانه‌های شکر متوسل شد. مطالعات بعدی نشان داد که عسل دارای مقدار کمی آب است و فشار اسمزی آن فوق العاده زیاد است. در چنین شرایطی عسل آب درون باکتری را جذب می‌کند و سبب می‌شود که باکتری نتواند زندگی عادی خود را ادامه دهد و رشد و تکثیر یابد. بنابراین در محیط عسل بعضی از باکتری‌ها از بین می‌روند و برخی قدرت تکثیر خود را از دست می‌دهند. زیرا عسل دارای یک خاصیت باکتریواستاتیک مانند بعضی آنتی بیوتیک‌ها می‌باشد. در سال 1937 متخصصین آلمانی بعد از مطالعات زیاد به این پدیده عمل جلوگیری کننده نام نهادند.
عمار هاشمی