به قلم ارشاد مرشدی
اسمش «لارومیری»، لوک اروپایی یا لوک آمریکایی یا هر نشان و عارضه دیگری باشد در نگاه اول ممکن است یک تهدید به شمار آید ولی اگر با دقت و احساس مسئولیت به آن نگاه کنیم می‌توان از درون آن یک فرصت خلق کرد.
دیر زمانی نیست که عارضه‌ای بین زنبورداران به نام لارومیری شهرت یافته و کم و بیش در زنبورستانهای کشور شایع شده و زنبورداران حداقل در چند کندوی خود این مشکل را مشاهده کردند. گفته شده در یک برآورد میدانی حدود 33 درصد از زنبورستانهای کشور به این عارضه دچار شده‌اند و در هر زنبورستان 2 تا 5 کلنی درگیری را نشان داده است.
اگر فرض کنیم این عارضه یک تهدید است که هست باید به گونه‌ای بیاندیشیم که آن را به فرصت تبدیل کنیم. بزرگی می‌گوید: «بزرگترین فرصت‌ها ریشه در بزرگترین تهدیدها دارد.» با این نگرش انسان در مواجهه با مشکلات به جای آنکه خود را ببازد و دست از تلاش بکشد به دنبال راهی خواهد گشت که این تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.
شیوع بیماری کرونا در جهان به رقم آنکه تهدیدی بزرگ برای بشریت بود فرصت‌هایی را به دست داد که کم و بیش از همه این فرصت‌ها در حال بهره‌گیری هستیم. از جمله افزایش سطح بهداشت عمومی، استفاده از خدمات گسترده برخط، بهره گیری از آموزش‌های همگانی برخط، دریافت خدمات و کالارسانی اینترنتی، انجام دورکاری و… بنابراین می‌توان با تکیه بر تجربیات بیماری کرونا که آموزش‌های گسترده با حضور جمعیت‌های بیشتر فراهم شد و اهمیت آموزش همگانی روشن شد، شالوده تهدید عارضه «لارومیری» را به فرصت تبدیل کنیم.
عبارت تبدیل «تهدید به فرصت» در قاب تکنیک‌های مدیریتی قابل فهم و اجراست. با ایجاد نظم، ساختار دهی، عینیت بخشی، شفاف سازی و تمرکز بخشی هدفمند به مباحث قادریم نقش موثری در ارتقاء کیفیت تصمیم سازیها ایجاد کنیم.
قبل از هر چیز باید ترس و اضطراب را از جامعه زنبورداران نسبت به آنچه اتفاق افتاده دور کنیم. باتوجه به اینکه معیشت و ساختار زندگی‌یمان (زنبورداران) با این حرفه عجین است بنابراین باید راهی برای برون رفت از این چالش بیابیم.
سالها خواسته‌ایم زمانی که زنبورداران فراغت بیشتری دارند (پائیز و زمستان) دوره‌های آموزشی و بازآموزی برای ارتقاء سطح دانش علمی و کاربردی آنها برگزار شود، مقطع کنونی و این بیماری فرصتی را فراهم آورده که با آموزش‌های دوره‌ای آنچه که لازم است نیز به آنها یادآوری کنیم به طور مثال موضوع ساده‌ای مانند ضدعفونی ابزار لوازم و تجهیزات که اغلب از سوی بهره‌برداران جدی گرفته نشده و اساسا هیچ سرفصلی در صنعت زنبورداری ندارد، به آن پرداخته شود. مطابق ضوابط بهداشتی و پیشگیری از بیماری رعایت بهداشت، جلوگیری از عدم انتشار و ضدعفونی از ارکان جلوگیری از بیماری و شیوع آن است. ولی متاسفانه جایگاهی نزد زنبورداران ندارد. این می‌تواند به عنوان یک فصل جدید رعایت مسایل بهداشتی در صنعت زنبورداری باب شود که بسیار هم مفید و ضروری است.
پس:
1- در مسیر آموزشی می‌توانیم بسیاری از آموزه‌های نامطلوب را از ذهن بهره‌برداران بزدائیم.
2- شرایط تولید سالم محصولات زنبور عسل را یادآوری کنیم. استفاده از مواد مضر شیمیایی را گوشزد کنیم و به رویکردهای جدید تولید محصولات سالم آنان را رهنمون سازیم.
3 – نقش بیمه کلنی‌ها را برجسته کنیم. قطعا با حضور بیشتر صنعت بیمه در ساختار تولید صنعت زنبورداری مدیریت ریسک کاهش یافته، ضریب نفوذ بیمه افزایش می‌یابد و رفاه و آرامش بیشتری نصیب زنبوردار می‌شود.
4- اصلاح فرآیندها و اتخاذ تمهیدات لازم برای صرفه جویی در وقت و افزایش بهره وری در صنعت زنبور عسل صورت پذیرد.
با بیان دقیق، جلوگیری از شیوع بیماری می‌توان اذهان زنبورداران را نسبت به آنچه آموزش همگانی و اهمیت آن می‌خوانیم معطوف سازیم.
نگاه راهبردی نیابد چالش محور باشد بلکه باید فرصت محور باشد. بنابراین با تدوین برنامه‌ای میان مدت می‌توان بیماری را مدیریت و کنترل کرد. زنبورداران را با مفاهیم جدید حفظ اصول و رعایت بهداشت آشنا کرد. آنان را به سمت تولید محصول سالم سوق داد. نکات کلیدی بهره‌وری را به آنان آموزش داد و نهایتا کیفیت و کمیت محصول را ارتقاء بخشید و در قالب این طرح از تسهیلات و کمک‌های دولتی بهره گرفت. تهدید پیش رو را با مدیریت هوشمندانه می‌توان به فرصتی کم نظیر برای صنعت زنبورداری ایران تبدیل کرد «فرصت سوزی نکنید».
به امید ایرانی آباد
