به قلم صادق سهوانی خینی
این جمله بخشی از سخنان دکتر سیدجواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی در نشست مشترک با اعضای کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی است. دکتر ساداتی نژاد با اشاره به اینکه در حوزه تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی باید تغییراتی انجام شود تاکید کرده؛ ما نیاز به مقاله در سال 1401 نداریم و می‌خواهیم سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به کشاورزان کمک کند.
مخاطب این جمله عملکرد سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی است که علی القاعده خروجی آن مطابق باانتظارات بخش کشاورزی نیست. شاید در دهه‌های اخیر کفه فعالیت‌های تحقیقاتی این سازمان سنگینی می‌کرده ولی در بخش آموزش و ترویج برای بهره‌برداران خروجی مناسبی نداشته است که می‌بایست مطابق عنوان این سازمان حداقل دو سوم فعالیتش مربوط به آموزش و ترویج باشد که نیست. شاهد این مدعا فاصله بسیار زیاد میزان عملکرد کشاورزان برتر با متوسط کشوری است که «آموزش و ترویج» سازمان مذکور نتوانسته است فاصله را کمتر کند.
تمرکز مراکز تحقیقاتی زیر مجموعه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی بر تولید مقالات و پژوهش‌هایی است که در قفسه کتابخانه‌ها باقی می‌ماند و خروجی آن یا به دست کشاورز، باغدار آموز و دامدار نمی‌رسد یا اساسا به درد او نمی‌خورد. یعنی تحقیقات برای تحقیق که مورد اعتراض همه بهره‌برداران است. قرار بود این سازمان تحقیقات را مشتری محور کند یعنی براساس نیاز کشاورزان، باغداران و دامداران تحقیق و پژوهش کند تا معضلات و مشکلات تولید از پیش پای بهره‌برداران برداشته شود ولی متاسفانه این رابطه به قدری نا مهربانانه است که کمتر مرکزی را می‌توان یافت که حداقل سالی 2 الی 3 بار با تولیدکنندگان نشست مشترک برای نیازسنجی مشکلات و موانع تولید داشته باشد. اساسا بهره‌برداران نمی‌دانند که این مراکز تحقیقاتی برای از بین بردن موانع تولید برایشان مستقر شده‌اند، بودجه می‌گیرند و فعالیت می‌کنند. بدین مفهوم که این سازمان تا این مقدار هم خود را معرفی نکرده است. مراکز تحقیقاتی هم براساس تصمیمات بالادستی پژوهش‌های خود را چیدمان می‌کنند.
امید است با تحولی که امسال قرار است وزیر جهاد کشاورزی در این مسیر ایجاد کند شاهد نفوذ دانش علمی و تحقیقاتی به مزارع کشاورزی باشیم.
